Bilgisayar donanımları ile kullandığımız yazılımların iletişimlerini sağlayan “İşletim Sistemleri (Operating System=OS)”‘dir.
Şimdi bu yazıda uzun uzun Açık kaynak ve Özgür Yazılımı anlatmayacağım. Çok iyi dijital kaynaklar mevcut bunu anlamak için.
Özgür yazılım dünyasına girerken yapmamız gereken en önemli adım olayı temelden almaktır. Yani kullanmakta olduğumuz işletim sistemini Açık Kaynak (Bir nevi Özgür Yazılım) bir türde tercih etmektir.
Ülkemizde neredeyse her kullanıcının bilgisayar ile tanıştığı anda aslında ilk karşısına çıkan belki de bilgisayar ile eşleştirilen işletim sistemi Microsoft firması tarafından geliştirilmekte olan Windows işletim sistemidir.
Açık kaynak işletim sistemi denince akla hemen “Linux” işletim sistemleri gelmektedir. Açık kaynaklı bir işletim sistemi olması hasebiyle her grup, laboratuvar ve ekip (biz bunlara genel olarak Topluluk diyoruz) tarafından geliştirilmekte olan çok sayıda Linux dağıtımı(Linux Distrubution) mevcuttur. Bunlar hakkında da ayrıntılı bilgi için lütfen bkz. “Google”. En bilinenlerinin logolarını yazının en üstünde verdim.
Linux işletim sistemine sahip olmak aslında çok kolay. Yapmanız gereken sadece sahip olmak istediğiniz dağıtımın resmi web sayfasına girip ana kurulum dosyasını indirerek “bootable” bir USB belleğe kaydetmek.
Bir USB belleği Bootable yapmak için tavsiye edeceğim en bilinen uygulama Rufus. Şuan aktif olan resmi web adresi https://rufus.ie/ ama siz yine de en güncel adrese ulaşmak için yine Googlelayın. Rufusun kullanımı çok basit ve web adresinde anlatıyor.
USB belleğinize bu programı kullanarak işletim sisteminizin kurulum dosyasını yükledikten sonra USB belleğinizi bilgisayarınıza takın ve boot menüsünü alacak şekilde bilgisayarınızı baştan başlatın. Boot menüsü karşınıza gelince takılı olan USB belleğinizi seçin. Linux dağıtımınızın kurulum sayfası gelecektir. Yönergeleri uygulayarak işletim sisteminizi kurmuş olacaksınız. Yönerge dediysem oyun kurmaktan daha basit (Klasik İleri>>İleri>>İleri). Kurulum esnasında size verebileceğim en önemli tavsiyem: Güçlü ama Kolay olabilecek bir bilgisayar şifresi belirlemeniz ve bilgisayarın açılışında otomatik Login olması için seçeneği işaretlemeniz. Çok kez Linux sizden şifrenizi girmenizi isteyecek. Aslında bu güvenliğiniz için çok iyi.
Windowsunuzu bir anda silmek size çok cesur bir hareket olarak geldiyse başlangıçta Windows makinenize kuracağız bir Sanal Bilgisayar içerisine kuracağınız Linux dağıtımınız ile açık kaynak dünyasına şöyle bir bakıp çıkabilirsiniz. Sanal bilgisayar kurmak için önereceğim en iyi program da “Virtualbox” programı.
Aktif web adresi https://www.virtualbox.org/. Program ve Sanal bilgisayar kurulumu için yönergeler de yine web sayfasında mevcut. Ama YouTube da da güzel videolar bulabilirsiniz.
Bir şekilde Linux işletim sisteminizi kurduysanız hadi başlayalım…
Ders 01: Linux’e Başlarken
Ders 02: Linux’de Komutlara Giriş
Ders 03: Linux’de Komutlar: Sistem ve Kullanıcı Bilgileri
Ders 04: Linux’de Dosya ve Dizin İşlemlerine Giriş
Ders 05: Linux’de Dosya ve Dizin oluşturma,yazma ve okuma
Ders 06: Linux’de Dosya,Dizin kopyala, taşı ve sil
Ders 07: Linux’de Dosya Arşivleme işlemleri
Ders 08: Linux’de Dosya ve Dizin İzinleri
Ders 09: Linux’de Kullanıcı İşlemleri
Ders 10: Linux’de Anlık Süreçlerin Yönetimi
Ders 11: Linux’de Program Kurulumları
Ahmet Yurtseven
#ahmetyurtseven