İşletim sistemlerinin, özellikle de sunucu vazifesi gören birden çok kullanıcıya hizmet veren sistemlerde hayati diyebileceğimiz bir konu kullanıcı yönetimidir. Bu derste bundan bahsedeceğiz.

Kullanıcı bilgilerini ve kullanıcıların sistem üzerinde yaptıkları işlemleri tutan bir dosya olarak “/etc/passwd” dosyasını okumak ilk kullanıcı bilgilerini almak için önemlidir.

cat /etc/passwd

komutu ile bu dosya komut satırına bastırılır.

Sistemi kullanan kullanıcı adı ve şifrelerinin tutulduğu dosyayı görmek için öncelikle sistemde “superuser(su)” yetkisinin alınmış olması gerekir ve sonrasında;

cat /etc/shadow

Burada “Kullanıcı adı: Şifre” eşleşmeleri görülebilir. Burada şifreler kriptolanmış hali ile tutulmaktadır.

Sistemdeki kullanıcıların şifrelerini değiştirmek için;

passwd kullanici_adi

komutu kullanılır. Ancak her kullanıcı istediği başka bir kullanıcının şifresini değiştiremez. Bu nedenle mevcut kullanıcımızın şifre değiştirme yetkisi sorgulanmalıdır. Aktif olarak kullandığınız kullanıcının şifresini değiştirmek için;

passwd

komutu tekil olarak kullanılabilir.

Sisteme yeni bir kullanıcının eklenmesi için;

adduser yeni_kullanici_adi

Kullanıcı eklenirken şifresi ve ek bilgileri girerek işlem tamamlanmaktadır. İstenilen bir kullanıcının kişisel bilgilerinin değiştirilmesi için;

chfn kullanici_adi

komutu kullanılır.

Kullanıcı hesabı hakkında bilgileri görüntülemek için;

chage -l kullanici_adi

Yönetici yetkisi ile sistem açıldığında farklı bir kullanıcının kullanım haklarını askıya almak için;

usermod -L kullanici_adi

Pasif kullanıcıyı yeniden aktif hale alabilmek için;

usermod -U kullanici_adi

şeklinde uygulanır.

Mevcut kullanıcıyı değiştirmek için;

su gecis_yapilacak_kullanici

komutu kullanılır.