Son kullanıcıların çok nadiren karşılaştıkları bir konu da dosya dizin izinleridir. Biraz daha ileri kullanıcıların ihtiyaç duyduğu bir konudur. Bu web sitesindeki amacımız açık kaynak kodlu kodlama çalışmaları yapmak olduğundan sıkça karşılaşacağımız bir konudur.

İşletim sistemlerinde dosya izinleri temelde 3 özelliği içerir. Bunlar:

r – Okuma (Read) = 4
w – Yazma (Write) = 2
x – Çalıştırma (Execute) = 1

dir.

İşletim sistemlerinde kullanıcılar da 3 ana kategoride incelenebilir. Bu kullanıcılar çalışacağınız dosya için;

User_01 – Dosyanın sahibi olan Kullanıcı

User_02 – Dosya sahibi ile aynı kategorideki başka Kullanıcı

User _ 03 – Diğer Kullanıcı

Bir dosyanın izinlerini incelemek için izlenebilecek en kolay yol dosyanın bulunduğu dizinde iken;

ls -l

komutunu çalıştırmak.

İncelemek için bir satırı ele alalım.

-rw-r–r– 1 mpiuser mpiuser 0 Feb 17 15:16 proje01.txt
(-):İlk karakter bu elemanın bir dosya olduğunu söylemektedir. Eğer bu eleman bir dizin olsaydı burada “d” yazması gerekirdi
(rw-): İlk üçlü grup dosyanın sahibinin yetkilerini göstermektedir. Bu örnekte dosya sahibinin bu dosyayı okuma ve yazma yetkisinin olduğunu ancak çalıştırma yetkisinin olmadığını göstermektedir.
(r–): İkinci üçlü grup dosya sahibi ile aynı kategorideki diğer kullanıcıların yetkilerini göstermektedir.
(r–): Son üçlü ise diğer kullanıcıların yetkilerini gösterir.

Bir kullanıcıya dosya için vermek istediğiniz izinler o izinlerin rakamsal değerlerin toplamı ile ifade edilir. r = 4, w = 2, x = 1 olarak ele alındığında bir kullanıcıya yalnız okuma izni vermek için izin 4, okuma + yazma için 6 ve okuma+yazma+çalıştırma için 7 değeri verilir.

Dosya izinlerini değiştirme için örneğin;

chmod 754 dosya_ismi

şeklinde komut kullanılabilir. Burada 754= 7: User_01 >> Okuma+Yazma+Çalıştırma, User_02 >> Okuma+Çalıştırma, 4: User_03 >> Okuma yetkilerinin dosyaya tanımlandığı görülebilir.