Linux işletim sistemlerinde program kurulumları için temelde 3 farklı yöntem mevcuttur.

1 – Kaynak kod kullanılarak
2 – Derlenmiş paket kullanılarak
3 – Depo(store) kullanarak

1 – KAYNAK KOD:

Kaynak kod genellikle açık kaynak uygulamalarda “github” gibi açık kaynak veritabanlarından elde edilen uygulamalarda geçerlidir. Bu şekilde yüklenecek uygulamaların yükleme sayfalarında belirtilen yönergeler takip edilerek komut satırından yükleme işlemi yapılır. Örneğin;

Mühendislik öğrencileri için açık kaynaklı bir bilgisayar destekli tasarım programı FreeCAD için kaynak koddan yükleme komutlarını görebilirsiniz. Bu komutları sırası ile komut satırınıza yazdığınız takdirde uygulama indirilerek kurulacaktır.

2 – DERLENMİŞ PAKET:

Çoğunlukla uygulama geliştiriciler hazırladıkları derlenmiş paket dosyaları ile uygulamaları yükletmeyi tercih etmektedir. Burada önemli olan kullanılan işletim sisteminizin kabul ettiği uzantıda derlenmiş paketi elde etmektir.

>> Debian / Ubuntu / LinuxMint —— .deb
>> CentOS / Fedora ————————– .rpm
>> FreeBSD ————————————- .ports, .txz

İşletim sisteminize uygun paketi elde edildikten sonra debian sistemler için”dpkg” paket yükleme uygulaması ile;

dpkg -i derlenmis_paket_deb

Kurulum esnasında sizden bazı izin ve yetkiler ister. Normal program kurma mantığı ile İleri >> İleri ya da Enter >> Enter diyebiliriz. Uygulamanız kurulduktan sonra;

apt install -f

dpkg -l

komutu kullanılır.

Ekrandaki listede çok miktarda bilgi olduğundan istenilen bir uygulamanın filtrelenmesi için;

dpkg -l | grep aramak_istenilen_kelime

şeklinde bir kod ikilisi ile “dpkg” uygulamasından çıkan listede “grep” uygulaması ile kelime taraması yapabiliriz. Örneğin;

Kurulu bir programı kaldırmak için;

apt remove yuklu_paket_ismi

kullanılır. Bu yöntem ile kaynak koddan kurulmuş programlar da kaldırılabilir.

3 – DEPODAN:

Kullanmış olduğunuz linux dağıtımına bağlı olarak geliştiriciler tarafından mevcut işletim sisteminde güvenli ve kararlı olarak çalışan uygulamaları depoladıkları günümüzde uygulama marketi diyebileceğimiz bölgelerden programları temin edebiliriz. Bunları genelde Google üzerinde “Linux Dağıtım ismi Repository” aratarak elde edebiliriz. Ayrıca bahsedilen marketler linux dağıtımlarında “Başlat” menüsüne de eklenmiştir.